صفحه اصلی – انواع سرطان – سرطان پستان – سرطان پستان مقدماتی – انواع سرطان پستان – بیماری پاجت پستان
بیماری پاجت پستان (Paget’s disease of breast)
بیماری پاجت یک بیماری پوستی نادر نوک پستان است که با برخی از سرطان های پستان مرتبط است.
بیماری پاجت پستان چیست؟
این بیماری ممکن است نوک پستان یا منطقهی تیرهتر اطراف پوست پستان (هاله پستان) را درگیر کند. بیماری پاجت نشانهای از وجود سرطان پستان در بافتهای پشت نوک پستان است. امکان ابتلا به این بیماری در فردی که به سرطان پستان مبتلا نشده نیز وجود دارد. اما احتمال آن پایین است. حدود نیمی از افرادی که به بیماری پاجت مبتلا هستند، تودهای در پشت نوک پستان خود دارند و همچنین در 90درصد از این موارد فرد مبتلا به سرطان پستان تهاجمی میباشد. سرطان تهاجمی پستان همچنین در برخی از مبتلایان به بیماری پاجت دیده میشود که هیچ توده ای ندارند. اما اکثر افراد بدون توده مبتلا به سرطان در محل هستند. این بدان معنی است که سلولهای سرطانی در بیوپسی تهیه شده وجود دارند اما کاملاً در دیوارهی مجرای پستان قرار دارند.
بیماری پاجت بسیار نادر است. به طوری که حدود 1 الی 4درصد سرطانهای پستان از این دسته هستند. بیماری پاجت میتواند در مردان هم ایجاد شود. اما برای مردان این بیماری حتی نادر تر نیز میباشد.
نشانههای بیماری پاجت
معمولاً ابتدا به صورت جوشهای قرمز و پوسته پوسته شدن پوست بر روی نوک پستان و آرئولا ظاهر می شود که می تواند خارش ایجاد کند و یا دردناک باشد و یا باعث احساس سوزش شود. همچنین ممکن است ترشح یا خونریزی از نوک پستان نیز مشاهده شود. به علاوه نوک پستان می تواند از نظر ظاهری تغییر کند. مثلا فرو رفتگی نوک پستان. اگر این بیماری درمان نشود، میتواند موجب خونریزی یا زخم پستان شود و یا این که ممکن است از بین برود. گاهی اوقات این بیماری کاملاً دیر تشخیص داده میشود و ممکن است به این دلیل باشد که اغلب قبل از انجام آزمایش سرطان ابتدا به عنوان اگزما درمان میشود. اگرچه بیماری پاجت می تواند باعث این علائم خاص شود، اما توجه به این نکته حائز اهمیت است که باید از علائم عمومی سرطان پستان آگاه بود.
تشخیص بیماری پاجت
بیماری پاجت از طریق تهیه و بررسی تکه برداری تشخیص داده میشود. برای این کار، جراح پستان نمونهای از بافت پوست آسیب دیده را جراحی میکند و نمونه گرفته شده برای بررسی زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه ارسال میشود.
اگر نمونه بیماری پاجت را نشان دهد، ممکن است نیاز باشد تا تستهای زیر انجام شود:
- عکسبرداری با اشعه ایکس پستان (ماموگرافی)
- سونوگرافی پستان
- MRI (در برخی موارد)
درمان بیماری پاجت
ممکن است عمل جراحی برای برداشتن کل پستان یا بخشی از پستان انجام شود.
درمانهای بعدی به موارد زیر بستگی دارد:
- ابتلای فرد به کارسینوما مجاری در محل (DCIS)
- مرحله سرطان (در صورت ابتلا به سرطان)
- درجه سرطان (میزان غیر طبیعی به نطر رسیدن سلولها زیر میکروسکوپ)
- وضعیت گیرندهها برای هورمونهای خاص ( گیرنده برای هورمون خاص دارند یا خیر )
- وضعیت گیرندهها برای داروهای هدفمند خاص (گیرنده برای داروهای هدفمند خاص دارند یا خیر)
- عمل جراحی
برخی از خانمها تصمیم میگیرند که فقط ناحیه حاوی سرطان یا DCIS را به همراه بافت سالم اطراف جراحی کنند که به اصطلاح عمل جراحی محافظتی پستان (breast conserving surgery) میگویند. در این صورت ممکن است پرتو درمانی برای باقیماندهی پستان انجام شود. برداشتن كل پستان (ماستكتومی) در صورتی انجام میشود که:
- بیماری پاجت یک منطقه بزرگ را تحت تأثیر قرار داده باشد.
- وجود ناحیهای از سرطان پستان تهاجمی در پشت نوک پستان
- وجود سرطان یا DCIS در ناحیه مرکزی پستان
در این مواقع جراحی برای برداشتن توده ممکن است برای پستانی ظاهر مناسبی ایجاد نکند. در صورتی که کل پستان برداشته شود، ممکن است پستان ظاهر بهتری پیدا کند. سپس میتوان برای ایجاد پستان جدید، جراحی بازسازی پستان را انجام داد.
وقتی عمل جراحی انجام شود، جراح ممکن است برخی از غدد لنفاوی زیر بغل را برای آزمایش از بدن خارج کند. سپس گرهها را آزمایش میکنند تا وجود سرطان در بافت لنفاوی را بررسی کنند. این بررسی به شناخت مرحله سرطان و تصمیم گیری در مورد درمان بیشتر کمک میکند.
- هورمون درمانی و دارو درمانی هدفمند
در صورت ابتلای فرد به سرطان پستان گیرنده استروژنی مثبت، پزشک ممکن است هورمون درمانی را پیشنهاد کند.
هورمون درمانی :
- کاهش احتمال بازگشت سرطان در همان پستان (یا در دیواره قفسه سینه بعد از ماستکتومی)
- کاهش خطر گسترش سلولهای سرطانی در هر جای بدن
- کاهش احتمال ابتلا به سرطان جدید در پستان دیگر
اگر سرطان گیرندههایی برای داروهای هدفمند سرطان داشته باشد، ممکن است پزشک معالج درمان دارویی هدفمند را نیز توصیه کند.
- شیمی درمانی
در صورتی که خطر بازگشت سرطان زیاد باشد، ممکن است پزشک معالج شیمی درمانی را توصیه کند. پزشک همچنین ممکن است شیمی درمانی را پیشنهاد کند در صورتی که:
- سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی یافت شود
- تومور بزرگ باشد
- سلولهای سرطانی درجه بالا باشند (درجه 3)
شیمی درمانی به کاهش خطر بازگشت سرطان در آینده کمک می کند.
پیگیریها
پس از درمان معمولا جلسات منظمی برای معاینه انجام میشود و پستان فرد درمان شده را مجدد بررسی میکنند. همچنین پزشکان در مورد سلامت عمومی فرد مبتلا سوال میپرسند و این فرصت وجود دارد که فرد مواردی که او را نگران کرده است مطرح کند. این پیگیریها به طور کلی بستگی به فرد دارد. اما ممکن است تا 5 سال ادامه داشته باشد و این معاینات شامل ماموگرافی شود. در خلال این معاینات در صورت وجود هر مشکل جدیدی باید مشکل را سریعا با پزشک مطرح کرد.
طبق دستورالعملها، افراد تحت معالجه، باید یک نسخه کتبی از برنامه مراقبتهای خود را داشته باشند. برنامه مراقبت شامل نکاتی میباشد. از جمله:
- آزمایشاتی که انجام شده
- علائم و نشانههای تومور و بیماری که باید در نظر گرفته شود.
- مشخصات تماس با متخصصینی که در حال درمان فرد هستند.
تحقیقات و آزمایشهای بالینی
پزشکان و محققان آزمایشاتی را برای یافتن آزمایشات و درمانهای بهتر در مورد بیماری Paget، سرطان مجرای ادراری درجا و سرطان پستان انجام می دهند.
بیماری پاجت پستان (Paget’s disease of breast)
بیماری پاجت یک بیماری پوستی نادر نوک پستان است که با برخی از سرطان های پستان مرتبط است.
بیماری پاجت پستان چیست؟
این بیماری ممکن است نوک پستان یا منطقهی تیرهتر اطراف پوست پستان (هاله پستان) را درگیر کند. بیماری پاجت نشانهای از وجود سرطان پستان در بافتهای پشت نوک پستان است. امکان ابتلا به این بیماری در فردی که به سرطان پستان مبتلا نشده نیز وجود دارد. اما احتمال آن پایین است. حدود نیمی از افرادی که به بیماری پاجت مبتلا هستند، تودهای در پشت نوک پستان خود دارند و همچنین در 90درصد از این موارد فرد مبتلا به سرطان پستان تهاجمی میباشد. سرطان تهاجمی پستان همچنین در برخی از مبتلایان به بیماری پاجت دیده میشود که هیچ توده ای ندارند. اما اکثر افراد بدون توده مبتلا به سرطان در محل هستند. این بدان معنی است که سلولهای سرطانی در بیوپسی تهیه شده وجود دارند اما کاملاً در دیوارهی مجرای پستان قرار دارند.
بیماری پاجت بسیار نادر است. به طوری که حدود 1 الی 4درصد سرطانهای پستان از این دسته هستند. بیماری پاجت میتواند در مردان هم ایجاد شود. اما برای مردان این بیماری حتی نادر تر نیز میباشد.
نشانههای بیماری پاجت
- معمولاً ابتدا به صورت جوشهای قرمز و پوسته پوسته شدن پوست بر روی نوک پستان و آرئولا ظاهر می شود که می تواند خارش ایجاد کند و یا دردناک باشد و یا باعث احساس سوزش شود. همچنین ممکن است ترشح یا خونریزی از نوک پستان نیز مشاهده شود. به علاوه نوک پستان می تواند از نظر ظاهری تغییر کند. مثلا فرو رفتگی نوک پستان. اگر این بیماری درمان نشود، میتواند موجب خونریزی یا زخم پستان شود و یا این که ممکن است از بین برود. گاهی اوقات این بیماری کاملاً دیر تشخیص داده میشود و ممکن است به این دلیل باشد که اغلب قبل از انجام آزمایش سرطان ابتدا به عنوان اگزما درمان میشود. اگرچه بیماری پاجت می تواند باعث این علائم خاص شود، اما توجه به این نکته حائز اهمیت است که باید از علائم عمومی سرطان پستان آگاه بود.
تشخیص بیماری پاجت
بیماری پاجت از طریق تهیه و بررسی تکه برداری تشخیص داده میشود. برای این کار، جراح پستان نمونهای از بافت پوست آسیب دیده را جراحی میکند و نمونه گرفته شده برای بررسی زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه ارسال میشود.
اگر نمونه بیماری پاجت را نشان دهد، ممکن است نیاز باشد تا تستهای زیر انجام شود:
- عکسبرداری با اشعه ایکس پستان (ماموگرافی)
- سونوگرافی پستان
- MRI (در برخی موارد)
درمان بیماری پاجت
ممکن است عمل جراحی برای برداشتن کل پستان یا بخشی از پستان انجام شود.
درمانهای بعدی به موارد زیر بستگی دارد:
- ابتلای فرد به کارسینوما مجاری در محل (
- مرحله سرطان (در صورت ابتلا به سرطان)
- درجه سرطان (میزان غیر طبیعی به نطر رسیدن سلولها زیر میکروسکوپ)
- وضعیت گیرندهها برای هورمونهای خاص ( گیرنده برای هورمون خاص دارند یا خیر )
- وضعیت گیرندهها برای داروهای هدفمند خاص (گیرنده برای داروهای هدفمند خاص دارند یا خیر)
- عمل جراحی
برخی از خانمها تصمیم میگیرند که فقط ناحیه حاوی سرطان یا DCIS را به همراه بافت سالم اطراف جراحی کنند که به اصطلاح عمل جراحی محافظتی پستان (breast conserving surgery) میگویند. در این صورت ممکن است پرتو درمانی برای باقیماندهی پستان انجام شود. برداشتن كل پستان (ماستكتومی) در صورتی انجام میشود که:
- بیماری پاجت یک منطقه بزرگ را تحت تأثیر قرار داده باشد.
- وجود ناحیهای از سرطان پستان تهاجمی در پشت نوک پستان
- وجود سرطان یا DCIS در ناحیه مرکزی پستان
در این مواقع جراحی برای برداشتن توده ممکن است برای پستانی ظاهر مناسبی ایجاد نکند. در صورتی که کل پستان برداشته شود، ممکن است پستان ظاهر بهتری پیدا کند. سپس میتوان برای ایجاد پستان جدید، جراحی بازسازی پستان را انجام داد.
وقتی عمل جراحی انجام شود، جراح ممکن است برخی از غدد لنفاوی زیر بغل را برای آزمایش از بدن خارج کند. سپس گرهها را آزمایش میکنند تا وجود سرطان در بافت لنفاوی را بررسی کنند. این بررسی به شناخت مرحله سرطان و تصمیم گیری در مورد درمان بیشتر کمک میکند.
- هورمون درمانی و دارو درمانی هدفمند
در صورت ابتلای فرد به سرطان پستان گیرنده استروژنی مثبت، پزشک ممکن است هورمون درمانی را پیشنهاد کند.
هورمون درمانی :
- کاهش احتمال بازگشت سرطان در همان پستان (یا در دیواره قفسه سینه بعد از ماستکتومی)
- کاهش خطر گسترش سلولهای سرطانی در هر جای بدن
- کاهش احتمال ابتلا به سرطان جدید در پستان دیگر
اگر سرطان گیرندههایی برای داروهای هدفمند سرطان داشته باشد، ممکن است پزشک معالج درمان دارویی هدفمند را نیز توصیه کند.
- شیمی درمانی
در صورتی که خطر بازگشت سرطان زیاد باشد، ممکن است پزشک معالج شیمی درمانی را توصیه کند. پزشک همچنین ممکن است شیمی درمانی را پیشنهاد کند در صورتی که:
- سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی یافت شود
- تومور بزرگ باشد
- سلولهای سرطانی درجه بالا باشند (درجه 3)
شیمی درمانی به کاهش خطر بازگشت سرطان در آینده کمک می کند.
پیگیریها
پس از درمان معمولا جلسات منظمی برای معاینه انجام میشود و پستان فرد درمان شده را مجدد بررسی میکنند. همچنین پزشکان در مورد سلامت عمومی فرد مبتلا سوال میپرسند و این فرصت وجود دارد که فرد مواردی که او را نگران کرده است مطرح کند. این پیگیریها به طور کلی بستگی به فرد دارد. اما ممکن است تا 5 سال ادامه داشته باشد و این معاینات شامل ماموگرافی شود. در خلال این معاینات در صورت وجود هر مشکل جدیدی باید مشکل را سریعا با پزشک مطرح کرد.
طبق دستورالعملها، افراد تحت معالجه، باید یک نسخه کتبی از برنامه مراقبتهای خود را داشته باشند. برنامه مراقبت شامل نکاتی میباشد. از جمله:
- آزمایشاتی که انجام شده
- علائم و نشانههای تومور و بیماری که باید در نظر گرفته شود.
- مشخصات تماس با متخصصینی که در حال درمان فرد هستند.
تحقیقات و آزمایشهای بالینی
پزشکان و محققان آزمایشاتی را برای یافتن آزمایشات و درمانهای بهتر در مورد بیماری Paget، سرطان مجرای ادراری درجا و سرطان پستان انجام می دهند.
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/breast-cancer/survival
Hassanipour S, Maghsoudi A, Rezaeian S, Arab-Zozani M, Mokhtari AM, Abdzadeh E, et al. Survival Rate of Breast Cancer in Eastern Mediterranean Region Countries: A Systematic Review and Meta-Analysis. Annals of global health [Internet]. 2019 Dec
4;85(1):138. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31857944
Meshkat M, Baghestani AR, Zayeri F, Khayamzadeh M, Akbari ME. Survival Rate and Prognostic Factors among Iranian Breast Cancer Patients. Iranian journal of public health [Internet]. 2020 Feb;49(2):341–50. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32461942